Bariera elektryczna dla ryb - ochrona ryb podczas eksploatacji elektrowni wodnych
Jednym z głównych zarzutów organizacji zajmujących się ochroną środowiska w stosunku do elektrowni wodnych jest to, że nie zapewniają bezpiecznego spływu dorosłym rybom po odbytym tarle oraz narybowi w dół rzeki do morza.
Ryby wędrujące w dół rzeki mogą być zabijane lub kaleczone w komorach turbin na skutek działania wirników, gwałtownych zmian ciśnienia, prędkości wody lub kawitacji. Stosowanie na wlotach do turbin zabezpieczenia w postaci krat mechanicznych (tzw. gęstych, z prześwitem do 2 mm) może skutecznie ograniczyć dostęp ryb do turbin. Jednak ze względu na znaczne prędkości wody występujące przy samych kratach, nie ochroni ryb przed efektem „przyciskania” do tych krat. Zjawisko to najczęściej prowadzi do śmierci ryb. Z tego względu stosowanie krat na wlotach do turbin elektrowni wodnych nie jest rozwiązaniem wystarczającym, lecz konieczne jest uwzględnienie dodatkowych zabezpieczeń.
Takim właśnie dodatkowym zabezpieczeniem jest system NEPTUN, który odstrasza ryby od wlotów do turbin elektrowni wodnych, a dodatkowo, w odpowiedni sposób zainstalowany, ukierunkowuje ryby np. na przepławkę lub inny obszar bezpieczny. System NEPTUN składa się z elektrod dodatnich i ujemnych, które mocowane są do dna w sposób wahliwy i pomiędzy którymi wytwarzane jest odpowiednie pole elektryczne. Elektrody instalowane są w takiej odległości od wlotów do elektrowni wodnych, aby ryby miały czas i siłę zareagować na oddziaływujące na nie pole. Dzięki takiemu podejściu i odpowiedniemu projektowaniu instalacji system NEPTUN osiąga bardzo dużą skuteczność w blokowaniu i ewentualnemu ukierunkowaniu ryb np. na przepławkę.
